Το καλάθι σας είναι άδειο
Συντακτική ομάδα του heals, 25-09-2025
Όλοι οι συγγραφείς
Ίλιγγος: Πώς περνάει
Ο ίλιγγος μπορεί να προκαλέσει αίσθημα αστάθειας και δυσκολία στην καθημερινότητα, αλλά υπάρχουν τρόποι να τον αντιμετωπίσουμε. Με απλά βήματα, σωστή φροντίδα και την κατάλληλη καθοδήγηση, η ισορροπία επιστρέφει και η καθημερινότητά μας γίνεται πιο άνετη και ασφαλής.
Πίνακας Περιεχομένων
- 1. Τι είναι ο ίλιγγος;
- 2. Πού οφείλεται ο ίλιγγος
- 3. Προτάσεις Heals για ίλιγγο
- 4. Πώς αντιμετωπίζεται ο ίλιγγος
- 5. Συμπέρασμα
Τι είναι ο ίλιγγος;
Ο ίλιγγος είναι η δυσάρεστη αίσθηση ότι «γυρίζει ο κόσμος γύρω μας» ή ότι κινείται το σώμα μας ενώ στην πραγματικότητα είμαστε ακίνητοι. Μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, απώλεια ισορροπίας, εφίδρωση ή και τάση προς έμετο. Δεν αποτελεί νόσο από μόνος του, αλλά σύμπτωμα που σχετίζεται με το αυτί (αιθουσαίο σύστημα) ή με τον εγκέφαλο.
Ο πιο συχνός τύπος είναι ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης (BPPV), που οφείλεται στη μετακίνηση μικρών κρυστάλλων (ωτοκονία) στο έσω ους. Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες ιλίγγου, ο περιφερικός και ο κεντρικός.
Περιφερικός ίλιγγος
Ο περιφερικός ίλιγγος οφείλεται σε βλάβη στο αιθουσαίο σύστημα, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ισορροπία και την κίνηση των ματιών. Η βλάβη μπορεί να εντοπιστεί στο λαβύρινθο (εσωτερικό αυτί), ή στο αιθουσαίο νεύρο, το οποίο μεταφέρει πληροφορίες από το λαβύρινθο στον εγκέφαλο.
Κεντρικός ίλιγγος
Ο κεντρικός ίλιγγος οφείλεται σε βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), το οποίο περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.
Τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς με ίλιγγο ποικίλλουν ανάλογα με την αιτία του. Ωστόσο, τα πιο κοινά είναι:
- Ναυτία
- Έμετος
- Αίσθηση περιστροφής του περιβάλλοντος ή του εαυτού
- Αστάθεια
- Κλίση
- Πονοκέφαλος
- Ταλάντευση
- Ιδρώτας
- Εμβοές (ήχοι που ακούγονται στο αυτί χωρίς να υπάρχει εξωτερική πηγή)
- Απώλεια ακοής
- Βαρύ κεφάλι
- Ζάλη
- Προβλήματα ισορροπίας ή πτώσης
Σε περιπτώσεις εμφάνισης κεντρικού ιλίγγου μπορεί να εμφανιστούν και τα παρακάτω πιο σοβαρά συμπτώματα:
- Διπλωπία (όραση δύο εικόνων αντί για μία)
- Αδυναμία ή μούδιασμα στα χέρια ή τα πόδια
- Δυσκολία στην ομιλία
- Μη φυσιολογικές κινήσεις των ματιών
- Παράλυση προσώπου
Πού οφείλεται ο ίλιγγος
Χτύπημα: Ένας τραυματισμός στο κεφάλι ή στον αυχένα μπορεί να επηρεάσει το εσωτερικό αυτί (όπου βρίσκεται το κέντρο ισορροπίας) ή να προκαλέσει διάσειση, οδηγώντας σε επεισόδια ιλίγγου.
Κακή στάση σώματος: Η παρατεταμένη κακή στάση (π.χ. σκυμμένος στον υπολογιστή) μπορεί να πιέσει αγγεία και νεύρα στον αυχένα, με αποτέλεσμα μειωμένη αιμάτωση στον εγκέφαλο και αίσθημα αστάθειας.
Φλεγμονή από φρονιμίτη: Αν η λοίμωξη εξαπλωθεί, μπορεί να προκαλέσει τοπικό οίδημα, πυρετό και φλεγμονώδη αντίδραση που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και τη γενική ισορροπία.
Αυχενικό Σύνδρομο: Εκφυλιστικές αλλοιώσεις ή μυϊκή δυσκαμψία στον αυχένα μπορούν να διαταράξουν την αιμάτωση προς τον εγκέφαλο ή να ερεθίσουν νευρικές ρίζες, με αποτέλεσμα ίλιγγο ή θολούρα.
Εμμηνόπαυση: Οι μεταβολές στα οιστρογόνα επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος, το νευρικό σύστημα και τον ύπνο· αυτό μπορεί να δημιουργεί επεισόδια ζάλης και απορρύθμιση ισορροπίας.
Έντονο στρες: Το στρες αυξάνει την ένταση των μυών, επηρεάζει την αναπνοή (υπεραερισμός) και μπορεί να προκαλέσει κρίσεις πανικού, οι οποίες συνοδεύονται συχνά από έντονη ζάλη ή ίλιγγο.
Προτάσεις Heals για ίλιγγο
Πώς αντιμετωπίζεται ο ίλιγγος
Βεβαιωνόμαστε ότι δεν οφείλεται σε πίεση ή ζάχαρο με την καθοδήγηση καρδιολόγου ή ενδοκρινολόγου.
Η επίσκεψη σε ΩΡΛ (Ωτορινολαρυγγολόγο) για ίλιγγο συνιστάται όταν ο ίλιγγος είναι επίμονος ή συχνός και δεν υποχωρεί με ξεκούραση, όταν συνυπάρχουν αλλαγές στην ακοή όπως βουητό, απώλεια ακοής ή αίσθημα πληρότητας στο αυτί, όταν η ζάλη συνοδεύεται από ναυτία, εμετό ή αστάθεια κατά το περπάτημα, όταν εμφανίζεται μετά από τραυματισμό στο κεφάλι ή το αυτί, ή όταν υπάρχουν άλλα συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, διπλωπία, δυσκολία στην ομιλία ή μυϊκή αδυναμία, για να αποκλειστούν νευρολογικά αίτια.
- Χειρισμός Epley: Απλές κινήσεις του κεφαλιού που βοηθούν να επανέλθουν οι κρύσταλλοι στη σωστή θέση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ίλιγγος υποχωρεί άμεσα ή σε λίγες ημέρες.
- Άλλες τεχνικές: Όπως οι ασκήσεις Brandt-Daroff, που γίνονται στο σπίτι με οδηγίες γιατρού.
- Σε οξείες φάσεις ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ειδικά φάρμακα (π.χ. betahistine, cinnarizine, κορτικοστεροειδή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις). Αυτά δεν χορηγούνται χωρίς ιατρική συμβουλή.
- Ασκήσεις ισορροπίας και σταθεροποίησης βλέμματος που βοηθούν τον εγκέφαλο να «εκπαιδευτεί» και να μειώσει τα συμπτώματα.
- Βιταμίνη D: Έρευνες δείχνουν ότι η χαμηλή βιταμίνη D σχετίζεται με υποτροπές BPPV. Συμπληρώματα βιταμίνης D3 μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της συχνότητας των επεισοδίων.
- Μαγνήσιο & Βιταμίνες Β: Συμβάλλουν στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος και στη μείωση της κόπωσης.
- Τζίντζερ (Ginger): Έχει παραδοσιακά χρησιμοποιηθεί για τη ναυτία και τον ίλιγγο. Κυκλοφορεί σε κάψουλες ή σε αφεψήματα.
-
Ginkgo biloba: Βοηθά στη διαστολή των μικρών αγγείων και βελτιώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Όταν ο εγκέφαλος λαμβάνει καλύτερη αιμάτωση, μειώνεται η αίσθηση ζάλης ή αστάθειας που προκαλεί ο ίλιγγος.
Συμπέρασμα
Ο ίλιγγος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. Οι ειδικοί χειρισμοί, η σωστή φαρμακευτική αγωγή, η φυσικοθεραπεία και η υποστήριξη με συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση ή και την πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων. Η έγκαιρη διάγνωση και η καθοδήγηση από ειδικό αποτελούν το κλειδί για ασφαλή και στοχευμένη θεραπεία.
Πηγές
Bhattacharyya N, et al. Clinical Practice Guideline: Benign Paroxysmal Positional Vertigo (Update). Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 2017;156(3_suppl):S1-S47. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28248609
Hilton M, Pinder D. The Epley manoeuvre for benign paroxysmal positional vertigo. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014;(12):CD003162. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25485940
Lacour M, Bernard-Demanze L. Vestibular rehabilitation therapy: 10 recommendations for optimal recovery. Frontiers in Neurology. 2015;5:285. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25610424
Vitamin D deficiency and benign paroxysmal positioning vertigo
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23245911/
Συχνές Ερωτήσεις για τον Ίλιγγο
Ίλιγγος από κούραση
Ο ίλιγγος από κούραση μπορεί να εμφανιστεί λόγω εξάντλησης, έλλειψης ύπνου ή έντονης σωματικής καταπόνησης. Συνήθως υποχωρεί με ξεκούραση, ενυδάτωση και καλή διατροφή. Αν επιμένει, συνίσταται επίσκεψη σε γιατρό.
Ίλιγγος στομάχου – συμπτώματα
Ο ίλιγγος στομάχου μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, τάση για έμετο, αίσθημα ζάλης και αδυναμία. Συχνά προκαλείται από προβλήματα πέψης, στομαχικές διαταραχές ή λοίμωξη.
Ίλιγγος θέσης – πόσο κρατάει
Ο ίλιγγος θέσης (όρθιας θέσης ή θέσης κεφαλής) συνήθως διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Είναι συχνά παροδικός και σχετίζεται με αλλαγή θέσης ή προβλήματα στο εσωτερικό αυτί.
Το καλύτερο φάρμακο για τον ίλιγγο
Η επιλογή φαρμάκου εξαρτάται από την αιτία του ιλίγγου. Συχνά χρησιμοποιούνται φάρμακα για να μειώσουν τη ναυτία ή τη ζάλη, όπως αντιισταμινικά ή ειδικά φάρμακα για το εσωτερικό αυτί. Είναι σημαντικό να συμβουλευτούμε γιατρό ή φαρμακοποιό πριν από τη χρήση.