Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η βιταμίνη Α στο δέρμα και στον ανθρώπινο οργανισμό; Υπάρχουν συνεχή ερωτήματα γύρω από τα οφέλη της βιταμίνης Α. Βοηθάει το δέρμα; Αλλά και πως μπορεί να ωφελήσει αυτή και σε τομείς της υγείας του δέρματος. Η βιταμίνη Α και τα παράγωγά της όπως είναι η ρετινόλη παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία του δέρματος. Η βιταμίνη Α είναι εγκεκριμένη από τον οργανισμό τροφίμων και φαρμάκων ως αντιρυτιδικός παράγοντας. Βοήθεια στην όψη της επιφάνειας του δέρματος. Έχει αντιγηραντικές ιδιότητες και καταπολεμά την ακμή και τα σημάδια της. Ας δούμε αναλυτικά τα ευεργετικά οφέλη της.
Τι είναι η βιταμίνη Α;
Η βιταμίνη Α είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη και ένα από τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Λαμβάνεται από τα τρόφιμα αλλά και τα συμπληρώματα διατροφής. Υπάρχουν διάφορες μορφές βιταμίνης Α, όπως ρετινόλη, τη ρετινάλη ή ρετιναλδεϋδη, το ρετινοϊκό οξύ. Τελικά όποια μορφή και να εφαρμόσουμε στο δέρμα μας, στο τέλος θα μετατραπεί σε ρετινοϊκό οξύ, ώστε να φανούν τα οφέλη της. Το μονοπάτι της βιταμίνης Α στον οργανισμό μας είναι το εξής:
Βιταμίνη Α → Εστέρες της Βιταμίνης Α → Ρετινόλη → Ρετιναλδεϋδη → Ρετινοϊκό οξύ
Υπάρχουν και τα καροτενοειδή της προβιταμίνης Α, όπως είναι για παράδειγμα το β-καροτένιο, οπού και αυτό ο οργανισμός μας θα το μετατρέψει τελικά σε Ρετινοϊκό οξύ. Η βιταμίνη A από ζωικές πηγές βρίσκεται στη μορφή των ρετινοϊκών εστέρων, ενώ η φυτικής προέλευσης βιταμίνη A είναι υπό τη μορφή β- καροτένιου.
Όσο πιο κοντά είναι η μορφή της βιταμίνης Α προς το Ρετινοϊκό οξύ, τόσο γρηγορότερα αποτελέσματα θα έχουμε. Αλλά, όσο πιο κοντά προς το ρετινοϊκό οξύ είναι το ρετινοειδές, τόσο πιο ερεθιστικό είναι για την επιδερμίδα. Γι αυτό και στα καλλυντικά χρησιμοοποιούμε συνήθως την ρετινόλη, μια ήπια μορφή βιταμίνης Α που το δέρμα δέχεται.
Ευεργετικές ιδιότητες βιταμίνης Α στο δέρμα
Η χρήση της βιταμίνης Α εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς στην υγεία και στην όψη του δέρματος. Η βιταμίνη Α βοηθάει στην ανανέωση των κυττάρων του δέρματος, ενισχύοντας την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των λεπτών γραμμών και ρυτίδων, καθώς και στη βελτίωση της υφής και του τόνου του δέρματος. Επιπλέον, η βιταμίνη Α είναι γνωστή για τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες, που βοηθούν στην προστασία του δέρματος από τις ελεύθερες ρίζες και τη βλάβη του ήλιου.
Η εμφάνιση της γίνεται κυρίως με την χρήση των παράγωγων της των ρετινοειδών. Έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση των ρετινοειδών έχει εδραιωθεί εδώ και αρκετά χρόνια για την θεραπεία διαφόρων δερματικών παθήσεων. Τέτοιες παθήσεις είναι η φωτογήρανση, η ακμή και η ψωρίαση.
Αντιγήρανση
Η φωτογήρανση προκαλείται κυρίως από την υπερβολική χρόνια έκθεση στον ήλιο που οδηγεί σε καταστροφή του DNA, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται φλεγμονές στο δέρμα και καταστροφή του κολλαγόνου. Η βιταμίνη Α είναι γνωστή για τις αντιγηραντικές της ιδιότητες. Με τη χρήση βιταμίνης Α διεγείρεται η σύνθεση κολλαγόνου, ενώ αυξάνεται και η εναπόθεση κολλαγόνου στο δέρμα. Το κολλαγόνο είναι ένας βασικός παράγοντας για την υγιή όψη του δέρματος και την αντιμετώπιση των σημαδιών γήρανσης, όπως οι ρυτίδες. Η βιταμίνη Α ενεργοποιεί τις φυσικές διαδικασίες ανανέωσης του δέρματος, διεγείροντας την παραγωγή νέων κυττάρων του δέρματος και ενισχύοντας την απολέπιση των παλαιών κυττάρων.
Σύμφωνα με έρευνες, η ρετινόλη είναι ένα ενεργό συστατικό που έχει αναγνωριστεί για τις αντιγηραντικές της ιδιότητες. Η ρετινόλη διεισδύει στην κεράτινη στιβάδα και ελαφρώς στο χόριο. Όταν φτάσει σε ένα κερατινοκύτταρο εισέρχεται στο εσωτερικό του και συνθέτει κολλαγόνο. Προάγει τον πολλαπλασιασμό των κερατινοκυτταρων και βοηθά στη συγκράτηση της υγρασίας στην επιδερμίδα. Η χρήση της έχει ως αποτέλεσμα τη λείανση των ρυτίδων, την ομοιόμορφη όψη και μία πιο λεία και φωτεινή επιδερμίδα. Σημαντική είναι βέβαια και η χρήση αντηλιακής προστασίας κατά την χρήση ρετινόλης. Η ρετινόλη είναι ένα πολύ ενεργό συστατικό που μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία για αυτό και συνιστούμε τη χρήση του βράδυ και τη χρήση αντηλιακού το πρωί.
Εκτός από τη ρετινόλη είναι γνωστή και η χρήση παράγωγων της όπως είναι τα καροτενοειδή. Τα καροτενοειδή χρησιμοποιούνται σε καλλυντικά προϊόντα για αντιγηραντική δράση.
Ακμή
Η χρήση παράγωγων της βιταμίνης Α όπως των ρετινοειδών έχει αποδειχθεί πολύ ωφέλιμη σε δερματικές παθήσεις όπως είναι η ακμή. Η ακμή είναι μία κοινή φλεγμονώδη ασθένεια του δέρματος με αυξημένη κερατινοποίηση του και υπερβολική παραγωγή σμήγματος. Τα ρετινοειδή δρουν στην εξωτερική (κεράτινη) στιβαδα της επιδερμίδας, ενισχύοντας την κυτταρική ανανέωση και επιταχύνοντας την αποβολή των κερατοκυττάρων. Η βιταμίνη Α μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση της παραγωγής σμηγματογόνων αδένων, των αδένων που παράγουν το σμήγμα στο δέρμα, το οποίο επίσης σχετίζεται με την ακμή.
Τα ρετινοειδή βοηθούν στην ομαλοποίηση της κερατινοποίησης και δρουν σμηγματοκατασταλτικά μετά από χορήγηση ισοτρετινοϊνης από το στόμα. Η χρήση της ισοτρετινοϊνης μπορεί να γίνει και εξωτερικά με τη χρήση κρέμας τοπικά που περιέχει ισοτρετινοϊνη για θεραπεία κατά της ακμής. Η ρετινόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μετά τη θεραπεία ακμής είτε σε μορφή serum είτε σε μορφή κρέμας, καθώς βοηθάει στην καταπολέμηση και στη λείανση των σημαδιών της ακμής.
Ψωρίαση
Η ψωρίαση είναι και αυτή μια φλεγμονώδης δερματική νόσος που χαρακτηρίζεται από έντονο υπερπολλαπλασιασμό κερατινοκυττάρων. Η βιταμίνη Α μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ψωρίασης, καθώς συμβάλλει στην υγιή ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος και στην ελαχιστοποίηση της αφυδάτωσης του δέρματος, δύο παράγοντες που σχετίζονται στενά με την ψωρίαση. Η βιταμίνη Α μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής του δέρματος και να ενισχύσει την ανοσολογική λειτουργία, δύο ακόμα παράγοντες που σχετίζονται με την ψωρίαση.
Χρησιμοποιείται ταζαροτένη, η οποία είναι ένα ρετινοειδές τρίτης γενιάς. Είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο ρετινοειδές για τοπική θεραπεία ψωρίασης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με φωτοθεραπεία, κορτικοστεροειδή, βιταμίνη D και άλλες θεραπείες. Η ταζαροτένη δρα μειώνοντας την ανύψωση της πλάκας και τη φλεγμονή λόγω της αντιφλεγμονώδους δράση της στα κύτταρα του ανοσοποιητικού.
Βοηθητική στην επούλωση πληγών
Η βιταμίνη Α είναι γνωστή για την ικανότητα της να διεγείρει την ανάπτυξη του επιθηλίου, των ινοβλαστών και τη σύνθεση του κολλαγόνου. Είναι γνωστή για τη ρύθμηση των δραστηριοτήτων σε κυτταρικό επίπεδο. Αλληλεπιδρά με ποικίλες ορμόνες και επιδρά με πολλούς τρόπους στο σώμα ένας από αυτούς τους τρόπους είναι και ο σημαντικός ρόλος που έχει σε όλα τα στάδια επούλωσης των πληγών. Η βιταμίνη Α είναι σημαντική για την επούλωση πληγών, καθώς συμβάλλει στην ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων του δέρματος.
Συμπέρασμα: Η βιταμίνη Α έχει πολλές ιδιότητες και λειτουργεί βοηθητικά σε πολλούς παράγοντες. Ο ρόλος της είναι πολύ σημαντικός για τον οργανισμό μας και παίζει σημαντικό παράγοντα στη λειτουργεία και όψη του δέρματος που αποτελεί και το μεγαλύτερο όργανο του ανθρωπίνου σώματος. Σημαντική είναι βέβαια και η αντηλιακή προστασία όταν τη χρησιμοποιούμε δερματικά για να αποφύγουμε τυχόν αντιδράσεις με τον ήλιο.
Το Heals.gr προτείνει:
1. La Roche Posay Retinol B3 Serum Αντιρυτιδικό Συμπύκνωμα για τις Βαθιές Ρυτίδες 30ml. Η σύνθεση του, αποτελείται από ένα μοναδικό σύμπλεγμα Καθαρής ρετινόλης και Σταδιακής απελευθέρωσης για συνεχή και ισχυρή αντιρυτιδική δράση ενάντια στις βαθιές ρυτίδες και τον ανομοιόμορφο τόνο. Συνδυάζεται με βιταμίνη Β3 για βέλτιστη ενυδάτωση.
2. Ahava Safe Retinol pRetinol Cream Αντιρυτιδική & Συσφικτική Κρέμα Προσώπου 50ml. Δημιουργημένη με το επαναστατικό πατενταρισμένο σύμπλεγμα ρRetinol™ που αξιοποιεί τις ιδιότητες της του μοναδικού Dunaliella Salina Dead Sea alga, μια μορφή Ρετινόλης από τη φύση, πλούσια σε Β Καροτίνη.
3. Vichy Liftactiv Deep Wrinkles Αντιγηραντικό Serum Προσώπου με Ρετινόλη 30ml. Oρός εμπλουτισμένος με 0.2 % καθαρή ρετινόλη, ενισχυμένος με κλάσματα προβιοτικών και βιοπεπτίδια διασφαλίζει εντατική αντιγηραντική αποτελεσματικοτητα.
4. Neutrogena Retinol Boost Serum Αντιγηραντικός Ορός Προσώπου. Eλαφρύς, μεταξένιος ορός με Καθαρή Ρετινόλη καταπολεμά αποτελεσματικά τα πολλαπλά ορατά σημάδια γήρανσης για επιδερμίδα με ορατά νεότερη και υγιή όψη. Έχει ελαφριά, μεταξένια υφή και δρα ενάντια στα ορατά σημάδια γήρανσης, όπως οι ρυτίδες, οι κηλίδες, το θαμπό δέρμα, η ξηρότητα και η έλλειψη σφριγηλότητας, χαρίζοντας υγιή όψη. Τόσο αποτελεσματικός, που το 100% των καταναλωτών που τη δοκίμασαν πέτυχε εμφανή αποτελέσματα σε 1 εβδομάδα.
Πηγές:
1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31697447/
2. https://www.hindawi.com/journals/mi/2018/3067126/
3. https://www.healthline.com/health/vitamin-a-for-skin#takeaway
4. https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/In_Brief_Retinol_helps_reverse_normal_skin_aging
