Άσθμα: Συμπτώματα και αντιμετώπιση για το βρογχικό και αλλεργικό άσθμα.

Το άσθμα είναι μια χρόνια πνευμονική πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και αποτελεί τη συχνότερη χρόνια νόσο του αναπνευστικού συστήματος. Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Άσθματος που γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη τρίτη του Μαΐου, θα μιλήσουμε και θα ενημερωθούμε για το βρογχικό και το αλλεργικό άσθμα καθώς και για τα συμπτώματά τους.

Βρογχικό και αλλεργικό άσθμα

Tο βρογχικό άσθμα είναι χρόνια νόσος των πνευμόνων, που χαρακτηρίζεται από μόνιμη φλεγμονή των αεραγωγών και εκδηλώνεται κυρίως με ξηρό βήχα, συχνότερα το πρωί ή μετά από έντονη σωματική άσκηση. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, το βρογχικό άσθμα οφείλεται σε κάποιο αλλεργιογόνο, όπως για παράδειγμα η γύρη, οι μύκητες, τα ακάρεα σκόνης και τα κατοικίδια, οπότε μιλάμε για αλλεργικό βρογχικό άσθμα.

Η ανακάλυψη του παράγοντα ή των παραγόντων που προκαλούν κρίση άσθματος είναι πραγματικά πολύ δύσκολη. Οι κύριοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν κρίση άσθματος είναι:

Α. Ιογενείς λοιμώξεις.

Β. Αλλεργιογόνα (Σκόνη, τρίχωμα δέρματος γάτας ή σκύλου, γύρης, γρασίδι, φαγητά όπως ψάρι, γάλα, αβγό, γαρίδες, ξηροί καρποί, κλπ.)

Γ. Καπνός, αρώματα, spray.

Δ. Άσκηση.

Ε.Ο κρύος αέρας και η αλλαγή του καιρού.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να διαφέρουν από μέρα σε μέρα, και από ώρα σε ώρα. Συνήθως, είναι πιο έντονα κατά τη νύχτα και τις πρώτες πρωινές ώρες. Η σοβαρότητα του άσθματος διαφέρει επίσης από άτομο σε άτομο, καθώς το άσθμα είναι μια κατάσταση που εξελίσσεται στον χρόνο, με επεισόδια που έρχονται και φεύγουν, και η έντασή του μπορεί να ποικίλει από άτομο σε άτομο.

Οι ασθενείς με αλλεργικό άσθμα παρουσιάζουν τα ίδια συμπτώματα με τους ασθενείς με μη αλλεργικό άσθμα. Η βασική διαφορά μεταξύ τους είναι πως η έκθεση σε αλλεργιογόνα είναι ένας παράγοντας που θα προκαλέσει συμπτώματα στον αλλεργικό ασθενή.

Έτσι, για παράδειγμα, ένας ασθενής με αλλεργία στη γύρη, θα παρουσιάσει επιδείνωση των συμπτωμάτων του της εποχή γυρεοφορίας. Εάν το υπεύθυνο αλλεργιογόνο εμφανίζεται μία μόνο εποχή του χρόνου, ο αλλεργικός ασθενείς θα εκδηλώσει συμπτώματα κυρίως την εποχή εκείνη. Εάν πρόκειται για ολοετές αλλεργιογόνο (όπως τα ακάρεα της οικιακής σκόνης) τα συμπτώματα του άσθματος θα διαρκούν -με διακυμάνσεις- όλο τον χρόνο.

Συνηθέστερα, το άσθμα θα εκδηλωθεί με υποτροπιάζονται επεισόδια:

  - Δύσπνοιας (δυσκολία στην αναπνοή). Οι ασθενείς με αλλεργικό άσθμα εμφανίζουν δύσπνοια, την οποία αντιλαμβάνονται ως μία δυσκολία στην αναπνοή. Συχνά περιγράφουν τη δύσπνοια ως δυσκολία στο να “βγει ο αέρας από το      στήθος”.
  - Βήχα. Στο αλλεργικό άσθμα ο βήχας είναι συνηθέστερα ξηρός και συχνά ενοχλητικός.
  - “Σφύριγμα” ή “γατάκια” στην εκπνοή.
  - Αισθήματος βάρους ή πίεσης στο στήθος.

Υπάρχει θεραπεία για το άσθμα;

Σε γενικές γραμμές, η διατροφή που βασίζεται σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, προϊόντα πλούσια σε πρωτεΐνες, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά και βιταμίνες και μέταλλα όπως βιταμίνη C, βιταμίνη E, βήτα-καροτένιο, σελήνιο και μαγνήσιο μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων του άσθματος.

- Βιταμίνη C. Είναι το πιο σημαντικό αντιοξειδωτικό που είναι παρών στην επιφάνεια των αεραγωγών, βοηθώντας ιδιαίτερα στη μείωση των συμπτωμάτων συριγμού στη παιδική ηλικία. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (πιπεριές, μπρόκολο, λεμόνια, πορτοκάλια, φράουλες, ντομάτες) είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την υγεία των πνευμόνων.

- Βιταμίνη Ε. Έρευνες συνδέουν τα αυξημένα επίπεδα της βιταμίνης E στο πλάσμα με μειωμένη συχνότητα εμφάνισης του άσθματος και μειωμένα επίπεδα αντισωμάτων ανοσοσφαιρίνης Ε (IgE). Έχει βρεθεί πως υπάρχει προστατευτική δράση στην εμφάνιση του άσθματος, όταν αυτή χορηγείται παράλληλα με άλλα αντιοξειδωτικά.

- Βιταμίνη Α και β-καροτένιο. Επιπλέον έχει υποστηριχθεί από έρευνες η ευεργετική δράση της βιταμίνης A και του β-καροτένιου ενάντια στο αίσθημα δυσφορίας που προκαλείται από άσκηση στους ασθενείς με αλλεργικό άσθμα, μετά από χορήγηση για μια εβδομάδα των βιταμινών αυτών είτε στη φυσική τους μορφή είτε ως συμπλήρωμα διατροφής.

- Σελήνιο. Το σελήνιο, μέταλλο με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που συναντάται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης (κρέας, γάλα, θαλασσινά) φαίνεται να έχει ισχυρή συσχέτιση με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος. Αρκετοί ερευνητές έχουν διαπιστώσει χαμηλά επίπεδα σεληνίου σε ασθενείς με αλλεργικό άσθμα.

- Φλαβόνες και φλαβονοειδή. Πολλές μελέτες υποστηρίζουν πως οι Φλαβόνες και τα φλαβονοειδή, οι οποίες περιέχονται σε μια διατροφή που  περιλαμβάνει αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, ενισχύουν τον μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος. Οι φλαβόνες και τα φλαβονοειδή είναι φυσικά αντιοξειδωτικά τα οποία συναντούμε στο κόκκινο κρασί και στα φρούτα, και στα οποία πιθανόν να οφείλεται η προστατευτική δράση των παραπάνω τροφίμων.

- Ω3 λιπαρά. Τέλος, τα Ω3 (PUFA) που βρίσκονται κυρίως σε φρέσκα λιπαρά ψάρια (π.χ τόνο, σολομό) και μουρουνέλαιο, φαίνεται να έχουν ευεργετική δράση για το αλλεργικό άσθμα και την έκβαση του.

Συμπέρασμα: Η θεραπεία του άσθματος απαιτεί συνεχή και παρατεταμένη προσπάθεια. Ένα σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση του άσθματος είναι η συμμετοχή του ασθενή στη θεραπεία του. Όταν ο ασθενής δεν ακολουθεί σωστά το προτεινόμενο πρόγραμμα θεραπείας ή παίρνει τα φάρμακα με λανθασμένο τρόπο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία της θεραπείας και στην επιστροφή των συμπτωμάτων του άσθματος. 

Το Heals.gr προτείνει: 

1. https://pulmonology.gr/pathiseis/alergiko-vroxiko-asthma/

2. https://www.paidiatros.com/asthenies/xronies-arrosties/asthma

3. https://allos-ergon.gr/allergiko-asthma/

4. https://diatrofi.gr/allergiko-asthma-sybtomata-antimetopisi/