
Βιταμίνη D vs Αντηλιακό: Εμποδίζει το αντηλιακό την παραγωγή της Βιταμίνης D;
Πίνακας Περιεχομένων
Τι είναι η βιταμίνη D;
Η Βιταμίνη D αποτελεί μια λιποδιαλυτή βιταμίνη η οποία μπορεί να ληφθεί είτε μέσω της τροφής ή να συντεθεί από την έκθεση του δέρματός μας στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου.
Οι βασικότερες μορφές της βιταμίνης D είναι η D2 και η D3. Για τη σύνθεση της D2 απαιτείται σε ποσοστό 90% η απορρόφηση της υπεριώδους ακτινοβολίας UVB. Με λίγα λόγια, ο ήλιος είναι η καλύτερη φυσική πηγή της βιταμίνης D, γι’ αυτό και καθόλου τυχαία αποκαλείται «βιταμίνη του ήλιου». Πιο συγκεκριμένα, όταν έρχεται σε επαφή με τα κύτταρα του δέρματος, η UVB παρέχει την απαραίτητη ενέργεια για τη σύνθεση της βιταμίνης D. Η έκθεση των χεριών και του προσώπου στον ήλιο χωρίς αντηλιακό (3-15 λεπτά οι ανοιχτοί φωτότυποι ή 15-30 λεπτά οι σκούροι φωτότυποι), αρκεί για να συντεθεί η ποσότητα βιταμίνης D που χρειαζόμαστε.
Όσο για την D3, αυτή μας την προσφέρουν συμπληρωματικά κάποιες τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια (o σολομός, ο τόνος και η σαρδέλα), ο κρόκος αυγού, το συκώτι, μανιτάρια, το γάλα, τυρί, τα δημητριακά και το μουρουνέλαιο.
Γιατί είναι σημαντική η βιταμίνη D;
Η λιποδιαλυτή βιταμίνη D είναι πολύτιμη για τον οργανισμό μας. Βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από τον οργανισμό, συμβάλλει στην υγεία των οστών προστατεύοντας από την οστεοπόρωση, ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθάει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και απαλύνει τα συμπτώματα κατάθλιψης. Αντίθετα, η ανεπάρκειά της έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση:
- παχυσαρκίας,
- διαταραχές του θυρεοειδή αδένα
- ψωρίασης,
- καρδιαγγειακής νόσου,
- αυτοάνοσων παθήσεων,
- ασθενούς ανοσοποιητικού και μυικού συστήματος
- και διαβήτη
Σημειώνουμε πως αυξημένες πιθανότητες έλλειψης εμφανίζουν:
- βρέφη, παιδιά και ενήλικες που δεν εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία,
- άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα καθώς η μελανίνη δρα σαν φίλτρο στην απορρόφηση της UVB ακτινοβολίας,
- άτομα με μικρή ή μηδενική έκθεση στον ήλιο όπως οι ηλικιωμένοι, οι κλινήρεις ή άτομα που καλύπτουν πλήρως το δέρμα τους με ρούχα,
- οι έγκυες, οι θηλάζουσες, οι χορτοφάγοι και τα άτομα με σύνδρομα δυσαπορρόφησης (κοιλιοκάκη, φλεγμονώδες νόσοι του εντέρου).
Kαταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι η πρόσληψη βιταμίνης D είναι απαραίτητη από όλους. Ειδικά για τα άτομα με ελλείψεις, είναι χρήσιμη η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής με βιταμίνη D.
Είναι απαραίτητη η συστηματική χρήση αντηλιακού;
Η ηλιακή ακτονοβολία αποτελείται από την υπεριώδη ακτινοβολία (διεισδύει στο δέρμα), το ορατό φως (υπέυθυνο για το φως και το χρώμα) και την υπέρυθρη ακτινοβολία (υπύεθυνες για το αίσθημα θερμότητας στο δέρμα). Η υπεριώδης ακτινοβολία (ακτίνες UV) που εκπέµπεται από τον ήλιο διαιρείται σε τρεις τύπους UVA ,UVB και UVC. Η UVC απορροφάται από το στρώμα του όζοντος, επομένως δεν θα μας απασχολήσει. Από την άλλην όμως, οι ακτίνες UVA και UVB είναι επικίνδυνες.
Οι ακτίνες UVA αντιπροσωπεύουν ποσοστό µεγαλύτερο από το 95% της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της γης, είναι παρούσες όλο το χρόνο και διεισδύουν αρκετά κάτω από τις επιφανειακές στοιβάδες του δέρµατος. Είναι υπεύθυνες για την πρόωρη γήρανση του δέρµατος, (A από το Aging, δηλαδή γήρανση) επειδή διαπερνούν την επιδερµίδα, καταστρέφοντας τα κύτταρα που βρίσκονται βαθύτερα και παράγουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη. Και δυστυχώς, ενώ πιστεύουµε ότι το ηλιοκαµένο δέρµα µας χαρίζει χρόνια, στην ουσία συντελεί στη φωτογήρανση. Οι πανάδες, οι ρυτίδες, οι δυσχρωµίες του δέρµατος, η χαλάρωση, η τραχύτητα, οφείλονται κυρίως στις ακτίνες UVA καθώς και για το 35% των καρκίνων του δέρµατος.
Οι ακτίνες UVB µένουν στην επιφάνεια της επιδερµίδας και παράγουν τη µελανίνη. Η δράση τους είναι πιο έντονη το καλοκαίρι, κυρίως τις µεσηµβρινές ώρες και προκαλούν τα εγκαύµατα (Β από το Burn, δηλαδή έγκαυµα). Ευθύνονται για τους περισσότερους καρκίνους του δέρµατος, ιδιαίτερα επειδή η δράση τους έχει συσσωρευτική ιδιότητα από χρόνο σε χρόνο. Επειδή αντανακλούνται στο νερό και στο χιόνι χρειάζονται κι εκείνες προστασία όλο το χρόνο.
Το αντηλιακό λοιπόν, είναι το απόλυτο skincare must. Η χρήση αντηλιακού δεν περιορίζεται μόνο στις ηλιόλουστες ημέρες ή κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, αλλά θα πρέπει να γίνεται καθημερινά όλο τον χρόνο, ακόμη και όταν ο καιρός είναι συννεφιασμένος. Για να προστατευθούμε από τη βλαβερή ακτινοβολία του ήλιου, επιλέγουμε αντηλιακό με ευρύ φάσμα προστασίας, που προστατεύει τόσο από την υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA) όσο και από την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB). Το φάσμα προστασίας του αντηλιακού πρέπει να καλύπτει τις ακτίνες UVA και UVB με δείκτη προστασίας (SPF) 30 ή ακόμη και υψηλότερο.
Ορισμένες ομάδες ανθρώπων πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές όταν πρόκειται για την ηλιακή ακτινοβολία και να χρησιμοποιούν αντηλιακά προϊόντα:
1. Παιδιά: Το δέρμα των παιδιών είναι πιο ευαίσθητο στην υπεριώδη ακτινοβολία και περισσότερο ευάλωτο σε ηλιακά εγκαύματα. Είναι σημαντικό να προστατεύονται από τον ήλιο με τη χρήση αντηλιακών προϊόντων.
2. Άνθρωποι με ανοσοκατασταλμένο σύστημα: Οι άνθρωποι με προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο ευάλωτοι σε προβλήματα δέρματος που σχετίζονται με την ηλιακή ακτινοβολία. Η συχνή και συστηματική χρήση αντηλιακού μπορεί να βοηθήσει στην προστασία τους.
3. Άνθρωποι με ανεπαρκή μελανογένεση: Οι άνθρωποι με φαινότυπο δέρματος που έχει λιγότερη παραγωγή μελανίνης, όπως οι ανθρώποι με ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και ανοιχτόχρωμα μάτια, είναι πιο ευάλωτοι στην υπεριώδη ακτινοβολία. Η χρήση αντηλιακών προϊόντων είναι σημαντική για αυτήν την ομάδα ανθρώπων.
4. Άνθρωποι με ιστορικό καρκίνου του δέρματος: Όσοι έχουν παρουσιάσει καρκίνο του δέρματος στο παρελθόν έχουν αυξημένο κίνδυνο επανεμφάνισης. Η προστασία από τον ήλιο μέσω της συστηματικής χρήσης αντηλιακών προϊόντων είναι ζωτικής σημασίας για αυτήν την ομάδα ανθρώπων.
Εμποδίζει το αντηλιακό την παραγωγή της βιταμίνης D;
Το αντηλιακό είναι το μοναδικό μέσο που έχουμε να προστατευτούμε από την βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία. Οι ειδικοί επιμένουν ότι η χρήση αντηλιακού, με δείκτη προστασίας τουλάχιστον SPF 30 είναι απολύτως απαραίτητη για τη προστασία του δέρματος μας και την πρόληψη του μελανώματος, μίας εκ των πλέον διαδεδομένων μορφών καρκίνου.
Ακόμη κι όταν φοράμε αντηλιακό μπορούμε να συνθέσουμε τη βιταμίνη D. Οι περισσότεροι από εμάς δεν χρησιμοποιούμε μεγάλη ποσότητα αντηλιακού που να μπλοκάρει το 100% των UVB. Ένα μικρό ποσοστό UV ακτινοβολίας φτάνει στο δέρμα, αφού ο SPF 15 συγκρατεί το 93% της ακτινοβολίας, ο SPF 30 το 97% και ο SPF 50 το 98%. Το 2-7% είναι αρκετό για τη σύνθεση της βιταμίνης D.
Συμπέρασμα: Απολαμβάνουμε το καλοκαίρι χρησιμοποιώντας ένα ευρέως φάσματος αντηλιακό, δεν ξεχνάμε να μετράμε τα επίπεδα της βιταμίνης D στο σώμα μας και να βρίσκουμε εναλλακτικούς τρόπους να την αναπληρώνουμε. Εάν ανησυχούμε ότι το αντηλιακό θα μας θέσει σε κίνδυνο για ανεπάρκεια βιταμίνης D, o γιατρός μας μπορεί να συστήσει ένα συμπλήρωμα διατροφής βιταμίνης D.
Το Heals.gr προτείνει:
1. Solgar Vitamin D3 4000IU 100μg. Η Vitamin D3 4000IU παρέχει βιταμίνη D3 στην ενεργό της μορφή (χοληκασιφερόλη).
2. Lamberts Vitamin D3 1000iu 25μg. Η Βιταμίνη D 1000iu της Lamberts αποτελεί ένα κλινικά επιβεβαιωμένο συμπλήρωμα διατροφής το οποίο παρέχει Βιταμίνη D σε μορφή χοληκαλσιφερόλης (D3).
3. Health Aid Vitamin D3 2000iu. Η Vitamin D3 της HealthAid περιέχει 1000IU βιταμίνης D3, στη μορφή χοληκαλσιφερόλης.
Πηγές
1. https://www.colorescience.com/blogs/blog/does-sunscreen-block-vitamin-d
2. https://www.skincancer.org/blog/sun-protection-and-vitamin-d/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30945275/